Poradnik żywieniowy

[Pokaz zdjęć]

Przerzuty nowotworowe do kości

Co to są przerzuty nowotworowe do kości?
Kości to jedna z najczęstszych lokalizacji przerzutów nowotworowych. Znacząca większość tych przerzutów występuje w raku piesi, raku gruczołu krokowego (prostaty), raku tarczycy, płuc, nerek i przewodu pokarmowego.

Diagnostyka przerzutów do kości opiera się na wywiadzie (bóle przy chodzeniu, siadaniu, ból samoistny), badaniu klinicznym (sprawdzenie bolesności uciskowej i kompresyjnej) oraz na badaniach biochemicznych i obrazowych (RTG, scyntygrafia).

W Polsce, podobnie jak w innych krajach, tylko co trzeci chory jest leczony optymalnie, tj. przy użyciu wszystkich – wymaganych, a uważanych za najskuteczniejsze – metod leczenia.

Celem leczenia przerzutów do kości jest poprawa jakości życia poprzez zmniejszenie bólu, zapobieganie unieruchomieniu i rozwojowi odleżyn, leczeniu hiperkalcemii (podniesiony poziom wapnia w surowicy krwi), a także przedłużenie czasu przeżycia.

Najczęściej stosowaną metodą w leczeniu przerzutów do kości jest napromienianie. Pierwsze doniesienia o skutecznym działaniu przeciwbólowym napromieniania pochodzą z 1907 roku. Od tamtego czasu ta dziedzina medycyny – radioterapia – przeszła techniczny krok milowy. Przy niewielkim obciążeniu ryzykiem powikłań możliwe jest do przeprowadzenia również w warunkach ambulatoryjnych. Wskazaniem do napromieniania są najczęściej bóle oraz lokalizacja przerzutu zagrażająca złamaniem kości.
Kolejna metodą, często stosowaną w połączeniu z radioterapią jest stosowanie bisfosfonianów. Leki z tej grupy hamują rozwój przerzutów, zmniejszają częstość występowania złamań lub opóźniają ich pojawienie się, a także przyczyniają się do osłabienia bólu.

Chemioterapia u chorych na raka piersi z rozsiewem nowotworu do kości stosowana jest rzadko, w przypadkach chorych u których stwierdzono że hormonoterapia jest nieskuteczna lub nie można jej zastosować, a które to chore mają przerzuty nowotworowe do życiowo ważnych organów jak wątroba czy płuca.

Niektóre objawy przerzutów do kości:

• Ból w przerzutach do kości.
  Ból jest niestety najczęstszym objawem pojawienia się przerzutu. Taki ból stopniowo narasta a z czasem nie ustępuje nawet po wypoczynku. W nocy ból kostny może wybudzić chorego. Często mylony jest z bólem pourazowym, przeciążeniowym, reumatycznym czy jeśli znajduje swe źródło w kręgosłupie – z bólem o charakterze korzeniowym.
• Hiperkalcemia – czyli podniesienie poziomu wapnia we krwi.
  Około 99% wapnia w organizmie zdrowego człowieka znajduje się w kościach. Podwyższone stężenie wapnia we krwi spotykane jest u wielu chorych na nowotwory złośliwe – stosunkowo często u chorych na raka płuca, piersi, nowotwory obszaru głowy i szyi, szpiczaku mnogim i chłoniakach. W leczeniu hiperkalcemii zaleca się stosowanie bisfosfonianów, kortykosteroidów, zapewnieniu nawodnienia i wykonywania w miarę możliwości ćwiczeń fizycznych.
  Należy pamiętać, że wiele chorób nienowotworowych może przebiegać z podwyższeniem poziomu wapnia. Są to między innymi choroby związane z tarczycą, osteoporoza, zakażenia (gruźlica), niewydolność nerek i inne.
• Złamania patologiczne
  W miejscu zniszczenia kości przez przerzut nowotworu pod wpływem urazu, nacisku ciała lub napięcia mięśni może dojść do złamania – zwanego w tym wypadku patologicznym. Złamania patologiczne leczone są przez lekarzy ortopedów, których celem jest zabezpieczenie chorego przed bólem, ewentualnymi dalszymi złamaniami i innymi powikłaniami. Informacja stanowi fragmenty: Książki „Przerzuty nowotworowe go kości – nowe kierunki leczenia” pod red. M. Pawlickiego

Hormonoterapia raka piersi

Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet. Rzadko występuje przed 30. rokiem życia, a ryzyko zachorowania wzrasta powyżej 50. roku życia. Hormonoterapię w leczeniu raka piersi stosuje się jako leczeniu uzupełniające po leczeniu zasadniczym. Hormonoterapia obejmuje wiele możliwości i schematów, o których decyduje lekarz w oparciu o historię choroby i wywiad. Możliwość zastosowania uzupełniającej terapii hormonalnej zależy od tego czy komórki nowotworu wykazują wrażliwość na hormony: estrogeny lub progestageny. Drugą kwestią rozważaną przez lekarza jest menopauza. U pacjentek przed menopauzą zaleca się stosowanie tamoksyfenu, natomiast u pacjentek po menopauzie zaleca się stosowanie inhibitorów aromatazy lub tamoksyfenu.

Światowe zalecenia terapeutyczne
Aktualne zalecenia ASCO (American Society od Clinical Oncology) zalecają aby terapia hormonalna pacjentek z hormonowrażliwym rakiem piersi:

• trwała 10 lat
• uwzględniała status receptorowy i menopauzalny pacjentki
• obejmowała najlepsze opcje terapeutyczne (tamoksyfen i inhibitory aromatazy) dostosowane indywidualnie do potrzeb pacjentek

Powyższe dane mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią ani nie zastąpią porady lekarskiej.